Reklama

Operacja "Wisła" w powiecie sanockim

Opublikowano:
Autor:

Operacja "Wisła" w powiecie sanockim - Zdjęcie główne
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

Wiadomości 70 lat temu rozpoczęła się operacja "Wisła", która położyła kres zbrojnej działalności UPA na terenie Polski. Przeprowadzono ją również na terenie powiatu sanockiego.

29 marca 1947 r. Biuro Polityczne KC PPR podjęło decyzję o wysiedleniu ludności ukraińskiej z południowo-wschodnich terenów. Szczegółowy plan operacji przedstawiono na posiedzeniu BP PPR 16 kwietnia 1947 r., a wprowadzono w życie uchwałą Prezydium Rady Ministrów z 24 kwietnia 1947 r. "Ewakuacją" miano objąć "wszystkie odcienie narodowości ukraińskiej z Łemkami włącznie, jak również mieszane rodziny polsko-ukraińskie podejrzane o współpracę z OUN-UPA". Całkowitym przesiedleniem objęto ludność zamieszkującą południowo-wschodni cypel państwa na południowy-wschód od Baligrodu. Przesiedlaną ludność miano osiedlać na terenie "ziem odzyskanych", w rozproszeniu, zakładając jej asymilację z Polakami. Równocześnie z wysiedleniami miała być prowadzona akcja zbrojna przeciw UPA i jej likwidacja. Do wykonania operacji "Wisła" powołano specjalną grupę operacyjną "Wisła" z gen. Stefanem Mossorem na czele. W jej skład weszło pięć dywizji piechoty Wojska Polskiego oraz jedna dywizja Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Siły te uzupełniali żołnierze Wojsk Ochrony Pogranicza, funkcjonariusze MO, UB i SOK. Do dyspozycji była też eskadra samolotów i cztery pociągi pancerne. Siły te stanowiły razem około 21 tys. ludzi. Natomiast siły UPA były oceniane na około 2 tys. Cały teren działalności GO "Wisła" został podzielony na cztery obszary operacyjne: "S" - Sanok, "R" - Rzeszów, "L" - Lublin i "G" - Gorlice. Sztab Grupy Operacyjnej "Wisła" ulokował się w Sanoku. Pierwsze dokumenty wytworzone w Sanoku przez sztab noszą datę 18 kwietnia 1947 r. Granice powojennego powiatu sanockiego pokrywały się z granicami przedwojennymi. Powiat należał do województwa rzeszowskiego, powołanego 7 lipca 1945 r. Powierzchnia powiatu wynosiła do 1954 r. (w tym roku włączono kilka wsi z sąsiednich powiatów) 128 800 ha. Składał się z siedmiu gmin: Bukowska, Jaślisk, Komańczy, Mrzygłodu, Rymanowa-wsi, Sanoka-wsi, Szczawnego i Zarszyna.

Ludność z powiatu sanockiego miała być przesiedlona w pierwszym etapie operacji, który trwał od 28 kwietnia do 7 czerwca 1947 r. Wysiedlanie odbywało się według specjalnej instrukcji, w myśl której wysiedlana miejscowość była otaczana przez wojsko, a ludność zbierano w centralnym punkcie miejscowości i informowano o wysiedleniu. Przez kilka następnych godzin mieszkańcy mieli się spakować, zabrać niezbędne rzeczy i opuścić swoją zagrodę. Później była z nich formowana kolumna, którą prowadzono pod eskortą żołnierzy do punktu zbornego (płaski, ogrodzony teren, pilnowany przez żołnierzy). W rejonie działania każdego pułku organizowano zazwyczaj od 1 do 3 punktów zbornych, w których dokonywano spisów przesiedlanej ludności. Następnym etapem było wysyłanie ludności do kolejowych punktów załadowczych, które czasami również były punktami zbornymi.

Więcej w 17 numerze Tygodnika Korso Gazeta Sanocka

Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE