Triduum Paschalne, najważniejsze dni w roku liturgicznym Kościoła katolickiego, niesie ze sobą wiele głęboko zakorzenionych tradycji. Jedną z nich jest symboliczne czuwanie przy Grobie Chrystusa, rozpoczynające się w Wielki Piątek i trwające do rezurekcji w poranek Wielkanocny. To nie tylko religijny rytuał, ale również wyraz lokalnej tożsamości, wspólnotowości i przywiązania do duchowego dziedzictwa.
Korzeni tej tradycji należy szukać w działalności Zakonu Kanoników Regularnych Stróżów Świętego Grobu Jerozolimskiego – tak zwanych Bożogrobców – którzy zapoczątkowali ją już w XII wieku. To właśnie oni przywieźli ten zwyczaj bezpośrednio z Palestyny do Europy, a następnie – do Polski. Przez kolejne wieki wartę honorową przy symbolicznie złożonym ciele Jezusa pełnili przedstawiciele wojska, dworu oraz zamożnego mieszczaństwa. W drugiej połowie XIX wieku, wraz z rozwojem ruchu strażackiego i powstawaniem jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych, obowiązek ten zaczęli przejmować druhowie. Do dziś to właśnie oni – ochotnicy znani ze swojej odwagi i zaangażowania – strzegą Grobu Pańskiego w wielu polskich kościołach.
Warta w pełnym umundurowaniu
Warta honorowa to nie tylko symbol, to także konkretne zasady i rytuał. Strażacy występują zazwyczaj w wyjściowych mundurach, nierzadko z hełmami bojowymi lub ozdobnymi. Ich postawa musi być zasadnicza: stoją nieruchomo, luźno, najczęściej z oczami skierowanymi przed siebie.Wprowadzenie zmiany odbywa się w sposób ceremonialny: na czele maszeruje dowódca, a strażacy podążają trzy kroki za nim. Po dojściu do grobu dowódca zatrzymuje się, salutuje, a wartownicy zajmują pozycje z obu stron Grobu Pańskiego. Każda zmiana trwa zwykle od 20 do 30 minut, to czas milczenia, modlitwy i refleksji.
Choć zwyczaj ten ma zasięg ogólnopolski, pozostaje szczególnie silny w małych miejscowościach – również w Bieszczadach, gdzie strażacy OSP jako członkowie lokalnych społeczności, z oddaniem kontynuują tę tradycję.
Strażacy nie tylko przy grobie
Pełnienie warty to jednak nie jedyne zaangażowanie ochotników z OSP w czasie Wielkiego Tygodnia. W wielu parafiach druhowie biorą udział również w przygotowaniu ogniska wielkosobotniego, jednego z najbardziej symbolicznych elementów Wigilii Paschalnej. Ogień, od którego zapalana jest świeca paschalna, symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa – światłość świata. Jego rozpalenie musi przebiegać w sposób bezpieczny, co ma szczególne znaczenie w przypadku wielu zabytkowych, drewnianych świątyń, w których odbywają się liturgie. To zadanie wymaga doświadczenia, odpowiedzialności i świadomości zagrożeń – i właśnie dlatego powierzane jest strażakom.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.