Nowe Przedszkole w Humniskach. Pierwsza obywatelska inicjatywa uchwałodawcza w Gminie Brzozów

Humniska to największa miejscowość w Gminie Brzozów. Liczy ponad 4.6 tys. mieszkańców. Teraz wiemy i liczymy, że za 3 lata będzie tu nowe przedszkole. Jest to już fakt niezaprzeczalny. Dzięki zaangażowaniu i determinacji grupy osób powołany dwa miesiące temu Zespół Szkolno- Przedszkolny będzie miał nowy budynek przedszkola.

Kibicując ich zamierzeniom będziemy relacjonować i śledzić działania Stowarzyszenia. Obejmujemy patronat medialny nad inicjatywą, popierając hasło: Razem wybudujmy Nowe Przedszkole w Humniskach.

Ale zacznijmy od początku. O złych warunkach lokalowych w obecnie funkcjonującym budynku przedszkola mówiło się od bardzo dawna, a gmina nie wychodziła z konkretnymi propozycjami rozwiązania problemu.  Przez lata nie planowano remontu placówki, nie wykonano  podstawowych prac  odwodnienia murów i piwnic budynku. Na początku roku wiadomość o zamknięciu przedszkola i jego przeniesieniu  w obręb pobliskiej szkoły podstawowej rozniosły się po całym sołectwie.

Pojawiły się głosy krytykujące działania władz samorządowych, gdyż sama szkoła nie dysponowała odpowiednim zapleczem, aby przyjąć trzy oddziały przedszkolne, łącznie 75 dzieci w wieku 3-5 lat. Według danych, z którymi się zapoznaliśmy, plany gminy wiązały się z pracami adaptacyjnymi w samej szkole. Pomysł włączenia przedszkola w mury szkoły skrytykowała również Rada Rodziców. I wtedy grupa mieszkańców, rodziców wyszła z inicjatywą. Powołano obywatelski komitet budowy nowego przedszkola.  

O planach i pomyśle na przedszkole w Humniskach rozmawiam z Iwoną Słotą, pomysłodawczynią inicjatywy, pełnomocnikiem obywatelskiego komitetu na rzecz budowy przedszkola oraz Prezesem nowo powołanego stowarzyszenia.


- Chcieliście przedszkole a macie stowarzyszenie?

-  Życie samo napisało scenariusz. Szukaliśmy różnych rozwiązań, rozmawialiśmy z Panem Burmistrzem, pytaliśmy o propozycje rozwiązania problemu. Wydaje mi się, że nikt nie spodziewał się, że sprawy tak się potoczą. Korzystając z dobrych wzorców gmin sąsiednich zapoznaliśmy się z projektami i kosztorysami budowy nowego obiektu i postawiliśmy przed sobą konkretne zadanie. Cel trudny, wymaga dialogu, silnej woli, współpracy i determinacji,  ale cieszę się, że plany udaje się wcielać w życie i przekładać je na konkretne działania.

- To pierwszy obywatelski projekt inicjatywy uchwałodawczej w Gminie Brzozów, prawda?

- Uważam, że inwestycja w dzieci i edukację to inwestycja w naszą przyszłość, a takie prospołeczne akcje służą depopulacji regionu, są naszą wizytówką i pozwalają z nadzieją patrzeć na dalszy rozwój naszych sołectw. Krótko mówiąc: Tak, realizujemy pierwszy obywatelski projekt inicjatywy uchwałodawczej w Gminie Brzozów, który ma na celu wybudowanie samorządowego przedszkola na miarę XXI wieku. 


- Skąd pomysł na taką akcję?

- Znając prawo i mając wiedzę, o funkcjonowaniu samorządu wiem, że mieszkańcy mogą wychodzić z inicjatywą projektów, które są potrzebne lokalnej społeczności. Postanowiłam przenieść to na nasze podwórko i zrealizować pomysł w ramach powszechnie obowiązującego prawa, mianowicie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Jest to uprawnienie mieszkańców do inicjowania własnych projektów, do tworzenia prawa miejscowego przez organy stanowiące gminy. To udział obywateli, a więc nas wszystkich w sprawowaniu władzy. Warto zaznaczyć, że obecnie jest to już powszechna praktyka samorządów, ale w naszej gminie nikt dotychczas  nie realizował takiej procedury i nawet Statut Gminy nie zawierał stosownych regulacji w temacie.

- Czyli jesteście prekursorami i piszecie scenariusz

- Tak, tutaj poniekąd sami nakreśliliśmy scenariusz dla władz samorządowych, bo radni na kolejnej sesji uchwalili brakujące regulacje prawne w tym zakresie, a następnie 30 lipca jednogłośnie przegłosowali projekt inicjatywy uchwałodawczej budowy nowego, samorządowego przedszkola, zabezpieczając jednocześnie środki finansowe na ten cel. Pragnę podziękować koleżankom i kolegom ze szkoły i przedszkola, Radzie Rodziców, Radzie Sołeckiej i samym mieszkańcom. Ich aktywność była ogromna, listy zbierano niemal w każdym domu. Do złożenia projektu potrzebowaliśmy 300 podpisów, a w kilka dni zebraliśmy ponad półtora tysiąca. Podziękowania kieruję w stronę władz samorządowych i naszych radnych za wysłuchanie, zrozumienie potrzeby oraz poparcie głosu mieszkańców. Współpraca i dialog to ważne aspekty społeczeństwa obywatelskiego i warto o tym pamiętać. 

- Dlaczego stowarzyszenie? 

- Nie planowaliśmy powołania żadnego stowarzyszenia. Mamy obywatelski komitet budowy przedszkola i w grupie kilku zainteresowanych osób prowadzimy rozmowy z władzami samorządowymi. Propozycja powołania stowarzyszenia wyszła z urzędu gminy na jednym ze spotkań. Temat funkcjonowania stowarzyszeń nie jest mi obcy, stąd podjęłam zadanie i nie widziałam żadnego problemu, by nie zrealizować tego pomysłu.

Napisałam Statut, przygotowałam wszystkie wymagane dokumenty, odbyliśmy pierwsze walne zgromadzenie i w Sądzie Rejonowym w Rzeszowie złożyliśmy wniosek o zarejestrowanie podmiotu. Cieszę się, że wśród członków założycieli są różne grupy społeczne, przedstawiciele rodziców ze szkoły, przedszkola, czy członkowie Rady Sołeckiej. Ta różnorodność pozwoli nam wypracować jak najlepsze propozycje dla dobra i bezpieczeństwa dzieci. Planujemy, że po zrealizowaniu naszego głównego celu, czyli wybudowania i oddania do użytku nowego, samorządowego przedszkola, stowarzyszenie będzie dalej działać, ale już jako stowarzyszenie przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Humniskach, gdyż obecnie nie mamy takiego w  szkole.

* * *

Zainteresowani tematem sprawdzamy: Po 2018 roku tylko w czterech województwach w Polsce, w Urzędach Marszałkowskich, mieszkańcy skorzystali ze swojego uprawnienia inicjatywy uchwałodawczej w następujących tematach: Rzeszów — sprawa magazynowania odpadów niebezpiecznych (projekt odrzucony przez radnych); Kielce — projekt uchwały antysmogowej również odrzucony przez władze; Małopolska i Śląsk- rewitalizacja linii kolejowej (sejmik województwa śląskiego poparł głos obywateli).


Do 2018 roku, a więc do nowelizacji przepisów o samorządzie gminnym, procedura inicjatywy uchwałodawczej funkcjonowała zaledwie w 19% gmin w Polsce. Na Podkarpaciu gminy, których mieszkańcy występowali z taką inicjatywą to 7%. Dla porównania województwo zachodnipomorskie osiągnęło wynik 40%, warmińsko mazurskie 30%, a sąsiednie małopolskie 25%. 

Jako redakcja wołamy brawo i bijemy oklaski mieszkańcom Humnisk za ich odwagę i determinację! Będziemy śledzić działalność Stowarzyszenia i informować naszych czytelników na bieżąco. Już teraz gratulujemy, bo zrealizowanie projektu budowy nowego przedszkola będzie dużym sukcesem dla całej lokalnej społeczności, z korzyścią dla najmłodszych. 

Podejmowane działania społeczników z Humnisk można śledzić w mediach społecznościowych. Przez kilka dni profil Nowego Przedszkola na Facebooku polubiło ponad tysiąc osób. Sprawą zainteresowali się podkarpaccy politycy i samorządowcy, z różnych opcji politycznych, którzy wspierają społeczną aktywność mieszkańców.