Wielokulturowe Dziedzictwo Euroregionu Karpackiego Na Przestrzeni Wieków [ZDJĘCIA]

Wielokulturowość to dziedzictwo i baza edukacyjna

Miejscem symbolicznym z punktu widzenia założeń Konferencji jest Wola Michowa – kiedyś mieszcząca wielokulturową społeczność miejscowość, po której do dziś pozostało jedynie kilka artefaktów. Jednym z nich jest XVIII – wieczny cmentarz żydowski, na którym pierwszego dnia Konferencji zebrali się jej uczestnicy. Powodem wyboru tego miejsca na jej rozpoczęcie było uczczenie ofiar niemieckiego okupanta, który 10 lipca 1942 roku, mordując w tym miejscu ok. 150 członków społeczności żydowskiej, rozpoczął proces dezintegracji miejscowej struktury społecznej. W trakcie uroczystości odsłonięto tablice upamiętniające zamordowanych, a także tablicę informacyjną, będącą przybliżeniem fascynującej historii Woli Michowej – jej wzrostu, rozwoju a następnie, wynikającego z agresji i przemocy, rozpadu i wielowymiarowej dezintegracji.

We wszystkie działania, które doprowadziły do ponownego odkrycia tego miejsca i jego uhonorowania zaangażowani zostali wykazujący zainteresowanie tematem skazani z łupkowskiej jednostki. W ramach tego oddziaływania skazani uporządkowali teren cmentarza i wykonali metalowe podstawy pod przygotowane tablice. Poza tym uczestnicząc w uroczystości mieli okazję dowiedzieć się o zgubnych następstwach stereotypowego myślenia, używania przemocy, agresywności i poniżania drugiego człowieka. Z drugiej strony sami mogli przekonać się o tym, że pozytywne zaangażowanie i wysiłek dla innych jest doceniany i przynosi wymierne efekty.

Trochę teorii, trochę praktyki

Druga część Konferencji odbywała się w Ośrodku Kultury w Szczawnem, gdzie kilkunastu prelegentów – przedstawicieli świata nauki i regionalistów, mówiło o tym jak w dzisiejszym świecie organizować działania kulturalne i edukacyjne, a także o tym jak je realizować z pożytkiem dla społeczności lokalnych i odbiorców. Była mowa o specyfice dziedzictwa kulturowego Podkarpacia, sposobach jego ochrony i dbania o jego zachowanie, a także jego promowania. Nie zabrakło też przedstawienia tego jak podkarpacka Służba Więzienna realizuje działania resocjalizacyjne wykorzystując bazę kulturową i historyczną. Przywołano przykłady programów „Auschwitz – historia, edukacja obywatelska”, „Świat Sprawiedliwych – bohaterski przykład rodziny Ulmów” czy wdrażanego obecnie projekt „Edukacja w służbie resocjalizacji”.

Wskazano konkretne przykłady szeregu działań, które mają za zadanie poszerzanie spectrum podstawowych oddziaływań readaptacyjnych takich jak praca, oddziaływania terapeutyczne czy nauczanie. Także i w tym elemencie Konferencji brali udział osadzani z Zakładu Karnego w Łupkowie, mając tym samym możliwość uczestnictwa, często po raz pierwszy w życiu, w spotkaniu ekspertów, naukowców i praktyków prowadzących działania w obszarze historii i kultury. Także spacer edukacyjny, w którym skazani uczestniczyli drugiego dnia Konferencji, był okazją do zapoznania się z zabytkami ziemi komańczańskiej. Konferencję uświetniły także występy zespołów promujących dorobek kulturowy gmin włączających się w przedsięwzięcie: Zespół „Łem My” z Komańczy, „Jacy Tacy” z Jaślisk oraz „Cover Band” z Tyrawy Wołoskiej.

Perspektywa na przyszłość

Już w trakcie pierwszego dnia Konferencji, jej uczestnicy podkreślali, że wiele elementów nie zostanie ze względów obiektywnych omówione, co daje szansę na to, że za rok ponownie o Euroregionie Karpackim - jego zasobach, wielowymiarowym bogactwie będzie mowa podczas kolejnych tego typu przedsięwzięć.

kpt. Grzegorz Oleniacz