Kulminacją programu, po wydarzeniach odbywających się w Krajowicach, Łupkowie, Turzym Polu, Trześniowie, Kołaczycach i Szebniach będzie spotkanie w piątek, 7-go lutego 2020 r. w Sanoku na terenie Muzeum Budownictwa Ludowego. Rozpocznie się ono nabożeństwem ekumenicznym w intencji pokoju na świecie i pojednania narodów w XVII-wiecznym kościele pw. św. Mikołaja Cudotwórcy z Bączala Dolnego – jednego z najstarszych obiektów na terenie sanockiego skansenu.
Wraz z duchownymi wielu wyznań modlić się będą zaproszeni goście i wszyscy zainteresowani, a oprawę muzyczną do wtóru barokowych organów zapewnią zespoły folklorystyczne z regionu.
Po nabożeństwie w sali konferencyjnej Muzeum Budownictwa Ludowego na terenie miasteczka galicyjskiego odbędzie się szereg paneli poświęconych religii, kulturze i zwyczajom poszczególnych grup zamieszkujących niegdyś nasz region – Rusinów, Pogórzan, Dolinian, Żydów i Romów, przeplatanych występami zaproszonych zespołów oraz wystawami strojów, sprzętów i ozdób, a także degustacją regionalnych potraw przygotowanych przez panelistów i współorganizatorów.
Ideą przyświecającą organizatorom jest pragnienie przybliżenia mieszkańcom naszego regionu barwnej, multikulturowej społeczności zamieszkującej niegdyś ten teren – świata nie tak odległego, ale coraz częściej zapominanego. Poprzez podobne spotkania, w które jest zaangażowanych wiele osób z rozmaitych środowisk (Służby Więziennej, władz samorządowych, instytucji kulturalnych, młodzieży szkolnej, regionalistów, przewodników MBL) mamy nadzieję, że bogata i ciekawa historia Podkarpacia pozostanie żywa i bliska, zarówno dla jego mieszkańców, jak i licznych turystów z Polski oraz z zagranicy.
Artur Górecki
7 luty 2020 r. (piątek)
9:30
Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Kościół pw. św. Mikołaja Cudotwórcy z Bączala Dolnego na terenie Parku Etnograficznego MBL w Sanoku
Nabożeństwo w intencji pokoju na świecie i pojednania narodów
(Spotkanie ekumeniczne przedstawicieli różnych religii i kultur)
10:30 – 15:30
Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku (Sala konferencyjna, Park Etnograficzny)
Sesja pt. Razem czy osobno?
Wielokulturowa koegzystencja ludności ziemi sanockiej i leskiej do II wojny światowej
Rozpoczęcie – Jerzy Ginalski, Dyrektor Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Wystąpienia zaproszonych gości
Marcin Krowiak (Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, jako miejsce kontynuacji wielokulturowego dziedzictwa południowo-wschodniej Polski
dr Roman Bzdyk (Wójt Gminy Komańcza), Wielokulturowość ziemi komańczańskiej
Występ zespołu „Łem My” z Komańczy
Panel I – Rusini
Leon Niemczyk (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami), Życie codzienne ludności rusińskiej do II wojny światowej
Artur Górecki (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami), Religia Rusinów
Marianna Jara (Zespół „Łem My” z Komańczy), Tradycje, zwyczaje, stroje i jadło Łemków
Prezentacja strojów, wystawa sprzętów i ozdób łemkowskich
Akcent muzyczny w wykonaniu artystów z Gminy Tyrawa Wołoska
Stanisław Konieczny (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Poezja bieszczadzka
Panel II – Pogórzanie, Dolinianie
Anna Jurek (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Życie codzienne Pogórzan
Urszula Gołda (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Miejsca kultu religijnego – kapliczki przydrożne
Beata Baran (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Kultura, tradycja i zwyczaje Dolinian
Henryk Antoniewicz (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Zamieszańcy na Pogórzu
Występ zespołu śpiewaczo-obrzędowego „Pogórzanie” z Bieździedzy
Stanisław Konieczny (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Poezja bieszczadzka
Przerwa kawowa
Panel III – Żydzi
Jacek Koszczan (Stowarzyszenie na Rzecz Ochrony Dziedzictwa Żydów Ziemi Dukielskiej „Sztetl Dukla”), Religia żydowska
Akcent muzyczny ze słowem wprowadzającym poświęcony kulturze sanockich Żydów, Joanna Albigowska i młodzież z Zespołu Szkół nr 1 w Sanoku.
dr Joanna Potaczek (Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami, Urząd Gminy Komańcza, przewodnik MBL Sanok), Życie codzienne ludności żydowskiej
Agata Kozieradzka (Ochotnicza Straż Pożarna w Nowosielcach, Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami), Tragizm Żydów, na przykładzie obozu pracy katorżniczej w Trepczy
Występ Zespołu folkowego „Tereściacy” z Zawadki Rymanowskiej
Wystawa judaików ze zbiorów „Sztetl Dukla”
Panel IV – Romowie
Adam Bartosz (Muzeum Okręgowe w Tarnowie), Romowie w Karpatach
Występ Zespołu folkowego „Tereściacy” z Zawadki Rymanowskiej
Stanisław Konieczny (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Poezja bieszczadzka
Panel V – Miasteczko galicyjskie
Janina Karwieńcz (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Grupy społeczno- narodowościowe, współżycie i współzależność na przykładzie miasteczka galicyjskiego przełomu XIX i XX wieku
Akcent poetycki: Stanisław Konieczny (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Poezja bieszczadzka
Helena Urbańczyk (przewodnik Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku), Współczesne sposoby pamiętania o dawnej wielokulturowości Bieszczadów
Podsumowanie, dyskusja, zakończenie
Poczęstunek z degustacją potraw różnych narodowości