Pocztówki z Sanoka. Zobacz nasze piękne miasto na widokówkach starych i nowych [ZDJĘCIA]

Obecnie istnieje wiele alternatyw dla tradycyjnej kartki pocztowej – niektórzy decydują się składać życzenia bliskim za pośrednictwem SMS-ów, maili lub mediów społecznościowych. Te rozwiązania są oczywiście łatwiejsze, brakuje im jednak uroku papierowej pocztówki. 

Historia pocztówki liczy sobie przeszło 140 lat. Pomysłodawcą pocztówki był Niemiec Heinrich von Stephen. Pomysł kartki korespondencyjnej, której nie trzeba było wkładać do koperty został przez niego zgłoszony na konferencji pocztowej w Karlsruhe 30 listopada 1865 roku. Kraje niemieckie jednak odrzuciły pomysł dr Stephena. Dopiero cztery lata później karty korespondencyjne pojawiły się w obiegu na terenie Monarchii Austro-Węgierskiej. Ich autorem był dr Emmanuel Herrmann z Akademii Handlowej w Grazu. Nie miały one jeszcze żadnego obrazka. Pierwsza ilustrowana karta pocztowa wysłana została 16 lipca 1870 roku przez księgarza Augusta Schwartza z Olenburga – była to tzw. „Karta korespondencyjna Poczty Północno-Niemieckiej”. Dwa lata później w Zurichu w Szwajcarii wydana została pierwsza kartka z widokiem miasta. W tym samym 1872 roku karty pocztowe z widokami miast pojawiają się w Cesarstwie Rosyjskim.

Po roku 1872 takie ilustrowane widokami miast pocztówki, zwane widokówkami, zaczęły się pojawiać w obiegu coraz częściej, także w obiegu międzynarodowym, do którego zostały dopuszczone od 1 lipca 1875 r.  Ilustracje, najpierw jednobarwne, a następnie wielobarwne były wykonywane techniką litograficzną i nie wypełniały najczęściej całej pierwszej strony (awersu) pocztówki. Ma to związek z układem ówczesnej pocztówki wprowadzonej reformą pocztową w 1895 r.: pierwsza strona zarezerwowana była na korespondencję i ewentualnie motyw zdobniczy,  a druga (rewers) w całości zarezerwowana była na adres. Tak zwane długie linie adresowe utrzymały się do roku 1905, kiedy to pocztowcy uzgodnili układ pocztówki znany do dziś: na awersie jest motyw zdobniczy, a rewers został podzielony na dwie części, lewą korespondencyjną i nieco mniejszą prawą przeznaczoną na adres.

Bujny rozwój pocztówki rozpoczął się w roku 1900, co ma związek z rozpowszechnieniem się technik fotograficznych, które z czasem wyparły litografię. Złoty okres pocztówki trwał do lat dwudziestych minionego wieku. Pocztówki zaspokajały nie tylko potrzebę komunikacji. Pojawiły się pocztówki okolicznościowe, utrwalające różne wydarzenia historyczne, dokumentujące obyczaje różnych kultur. Pocztówki  były wykorzystywane też w reklamie. Stare pocztówki były nieco mniejsze, niż te, które znamy dzisiaj: miały  85-90 mm szerokości i  120-140 mm długości (dzisiaj najczęściej jest to wymiar 105 x 148 mm).

Dziś stare pocztówki to nie tylko wyraz mody retro, nostalgia za dawno minionymi czasami. To także cenne źródło badań ikonograficznych. Pocztówki mają też zastosowanie bardzo praktyczne. Tak jest z pocztówkami utrwalającymi zabytki architektury. Utrwalone na pocztówkach fotograficzne widoki tych zabytków są wykorzystywane przy pracach rewitalizacyjnych zabytków architektury.