reklama
reklama

Historia I Liceum Ogólnokształcącego im. Komisji Edukacji Narodowej w Sanoku

Opublikowano: Aktualizacja: 
Autor:

reklama
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

Wiadomości Jak pokazuje historia, I Liceum Ogólnokształcące jest szkołą wyjątkową, o bardzo bogatej tradycji. To tu młodzież podejmuje swoje pierwsze kroki w dorosłość, tu ma szansę zmierzyć się z własnymi możliwościami i rozwijać talenty niemal w każdej dziedzinie. Doświadczając niezwykłego wpływu przeszłych pokoleń, dyrektor, kadra nauczycieli i sami uczniowie są dumni z faktu, że oni również tworzą historię tej szkoły. My życzymy, aby kolejne sto lat było dla ich Alma Mater równie wyjątkowe i pełne naukowych osiągnięć wychowanków.
reklama

Pierwsza klasa gimnazjalna w Sanoku

Dnia 27 lipca 1880 roku ówczesne Ministerstwo Oświaty zezwoliło na otwarcie pierwszej klasy gimnazjalnej w Sanoku. Gimnazjum to zorganizowane zostało na wzór innych placówek galicyjskich i austriackich, funkcjonujących w byłej monarchii austro-węgierskiej. Celem głównym gimnazjum było przygotowanie uczniów do studiów akademickich. Podstawę wykształcenia stanowiły języki: łaciński, grecki, niemiecki i polski. 

Historia Polski wraz z językiem ukraińskim, gimnastyką, śpiewem i rysunkami należała w tym czasie do grupy przedmiotów nadobowiązkowych. Do klasy pierwszej zapisało się 63 uczniów, a na stanowisko dyrektora mianowano prof. Mieczysława Jamrógiewicza. Gimnazjum mieściło się początkowo w domu burmistrza Cyryla Ładyżyńskiego, następnie w domu przy ul. Cerkiewnej, a od 20 października 1883 przeniesiono je do gmachu, „który tutejsza Gmina własnym kosztem na umieszczenie gimnazjum wystawiła". W roku 1888 odbył się pierwszy egzamin maturalny, który złożyło 27 absolwentów. Liczba uczniów w owym czasie wzrosła do 295, na którą składało się 192 Polaków, 82 Ukraińców, 20 Żydów i 1 Niemiec.

W roku 1888 czynności dyrektora objął dr Karol Petelenz. Dwa lata później zastąpił go prof. gimn. Tomasz Tokarski. W roku 1895 na krótki okres na stanowisko dyrektora powołano prof. Antoniego Kwiatkowskiego, a następnie prof. gimn. Włodzimierza Bańkowskiego. Za jego kadencji powstała wtedy bursa szkolna.

W roku 1896 zarządzeniem Rady Szkolnej Krajowej młodzież zobowiązana została do noszenia mundurów, wzorowanych krojem na oficerskich mundurach armii austriackiej: granatowa bluza ze stojącym kołnierzem, na którym uczniowie niższego gimnazjum nosili paski srebrne, wyższego zaś, paski złote. Ciemne spodnie, czapka z palmą i srebrną literą G dopełniały całości. Liczba uczniów stale wzrastała, dochodząc w roku 1906 do 820, dlatego też wynajęto dodatkowo sale w budynku Beksińskiego, znajdującego się naprzeciw gimnazjum oraz w budynku Gerardisa przy ul. Kazimierza Wielkiego. W roku 1905 z inicjatywy prof. Basińskiego założono czytelnię wieczorową dla uczniów klas wyższych, która szybko stała się głównym ośrodkiem duchowego życia pozaszkolnego.

Dla uczczenia setnej rocznicy urodzin wieszcza narodowego – Adama Mickiewicza, młodzież gimnazjalna w 1889 roku wzięła czynny udział w usypywaniu dziewięciometrowego kopca nazwanego imieniem i nazwiskiem poety. Był to jednocześnie okres intensywnego rozwoju idei skautingu.

I wojna światowa 

Wybuch I wojny światowej przerwał rozwój sanockiego gimnazjum, w latach 1914/15 było ono nieczynne. 1 września 1915 na nowo rozpoczęto naukę, a dyrektorem placówki został prof. Adam Pytel. Niestety główny gmach zajmowało wojsko jako pomieszczenie szpitalne. W roku 1917 dyrekturę szkoły objął Stanisław Basiński.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę i odejściu wojsk austriackich budynek główny powrócił w ręce prawowitych właścicieli. Gimnazjum z klasycznego przekształcone zostało w humanistyczne (zniesiono nauczanie języka greckiego). W roku 1922 na wiosek Rady Pedagogicznej szkoła otrzymała oficjalną nazwę „Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii". Na przełomie XVIII i XIX wieku do szkoły zaczęto przyjmować dziewczęta, zgodnie z dokumentacją w roku 1905 było ich w szkole 9, w 1914 – 28, w 1920 już 86.

 

W 1927 r. liczba uczennic wzrosła do 150, dlatego przy gimnazjum męskim zorganizowano prywatne kursy żeńskie, które w roku 1929 przekształcono w Prywatne Gimnazjum. W roku 1925 dyrektorem szkoły został Stanisław Cebula. W latach 1930/31 obowiązki te pełnił prof. Klemens Kocowski, następnie zaś do roku 1947 (z okupacyjną przerwą) Andrzej Grasela. W okresie trwania jego kadencji przeprowadzono liczne inwestycje: gruntowny remont wnętrz, wystawiono piece na korytarzach, wykonano instalację wodno-kanalizacyjną i inne. W klasach powołano samorządy uczniowskie oraz komitety rodzicielskie. W roku 1933 nastąpiła reorganizacja szkoły, wynikająca z tzw. ustawy Jędrzejowiczowskiej. Wprowadzono czteroletnie gimnazja ogólnokształcące, kończące się tzw. małą maturą oraz dwuletnie licea, naukę w których wieńczyła duża matura, dająca jednocześnie prawo wstępu na uniwersytet. Liceum zostało podzielone na różne typy, wprowadzono licea humanistyczne i matematyczno-fizyczne. Rocznik 1939 jako pierwszy składał egzamin dojrzałości już według nowych zasad.

II wojna światowa

9 września 1939 do Sanoka wkroczyły wojska niemieckie, zajmując między innymi budynek szkolny. Przerwa w nauce trwała pięć lat. W okresie okupacji działała podziemna Komisja Oświaty i Kultury, organizująca tajne nauczanie, którym objęto około 350 osób. Dużą maturę uzyskało wówczas 36 uczniów i uczennic, małą – 44. W roku 1944 do Sanoka weszły z kolei wojska radzieckie i ponownie budynek szkoły zajęty został przez wojsko. W tym czasie zaczęto organizować szkolnictwo średnie. Pierwsze zapisy po wojnie przeprowadzono w klasztorze oo. Franciszkanów, wtedy do szkoły zgłosiło się ponad 1200 osób. W wyniku działań dr Zofii Skołodro, wojsko, na polecenie komendanta miasta, opuściło mury gimnazjum. Z przedwojennego dorobku szkoły prawie nic nie zostało, prócz niewielu książek i kilku map.

Nowym dyrektorem szkoły na okres jednego roku został Jan Świerzowicz, następnie do roku 1947 funkcję tę piastował Andrzej Grasela, a od roku 1947 dyrektorem szkoły był mgr Józef Pohorski. Wtedy też podjęto trwającą cztery lata trudną odbudowę gmachu placówki. W roku 1951 wojsko zwróciło także budynek internatu. Dwa lata później nowym dyrektorem szkoły został Józef Penar. Pełna nazwa szkoły brzmiała wówczas „Szkoła Podstawowa i Liceum Ogólnokształcące Męskie".

W latach trwania komunizmu, a dokładnie od 1950 do 1952 roku, każdy z nauczycieli zobowiązany był złożyć przed specjalną komisją dwa kolokwia i egzamin ideologiczny z historii ruchu robotniczego, filozofii marksistowskiej oraz pedagogiki socjalistycznej. Lata 1954-1958 to czas kolejnego remontu szkoły, wtedy z połączenia dwóch sal lekcyjnych udało się wybudować salę gimnastyczną. W roku 1958 zorganizowano z okazji 70. rocznicy pierwszej matury zjazd absolwentów. W uroczystościach udział wzięło około 13 500 osób. W roku szkolnym 1965/1966 dyrektorem szkoły została mgr Kazimiera Drozd, a rok później jej stanowisko zajął mgr Robert Mączka. Wtedy też szkoła podzielona została na Liceum Ogólnokształcące oraz Szkołę Podstawową nr 4 (dzisiejsze Gimnazjum nr 2).

Nowy budynek szkoły

Począwszy od lat siedemdziesiątych trwały prace nad projektem budowy nowego budynku. Dyrektorem szkoły od roku 1971 został mgr Tomasz Blecharczyk. W roku 1972 wmurowano akt erekcyjny pod mury nowego gmachu, dokonał tego ówczesny minister Oświaty i Wychowania Jerzy Kuberski. 

3 września 1973 miało miejsce uroczyste przekazanie obiektu dla I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku. Szkole nadano imię Komisji Edukacji Narodowej. W roku szkolnym 1975/76 powstał hymn szkolny, którego twórcą był nauczyciel wychowania muzycznego mgr Stefan Olbert.

W tym okresie Liceum pracowało w systemie klas ogólnych, przy wprowadzonych dla klas czwartych fakultetach tematycznych: pedagogicznym, humanistycznym, geograficzno-ekonomicznym, biologiczno-chemicznym, matematyczno-fizycznym, a od roku szkolnego 1976/77 – również informatycznym. Nowością było wprowadzenie do szkoły regularnej nauki języka francuskiego. Wtedy funkcję dyrektora szkoły pełniła prof. Helena Grabowska. W latach 1971-1980 maturę złożyło i zdało z wynikiem pozytywnym 1020 absolwentów sanockiej „jedynki". W szkole działało kilka organizacji, spośród których szczególną aktywność w realizacji założeń wychowania socjalistycznego przejawiała Harcerska Służba Polsce Socjalistycznej (HSPS), która w kolejnych latach została przekształtowana w Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP). Ponadto młodzież I Liceum Ogólnokształcącego rozwijała swoje pasje i zainteresowania w Kole Młodych Racjonalistów, Kole Recytatorów, Kole Miłośników Teatru, Kole Miłośników Muzyki, Kole Fotograficznym oraz Kole Filatelistycznym.

Reformy i eksperymenty dydaktyczne

System szkolnictwa polskiego lat 80. wielokrotnie był modyfikowany, miejsce samodzielnych placówek oświatowych zajmowały odtąd zespoły szkół, w skład których wchodziły szkoły różnego typu. Od roku 1980 do 1999 I Liceum Ogólnokształcące im. KEN należało do zespołu szkół razem z Liceum Medycznym oraz z Medycznym Studium Zawodowym. Był to okres podejmowania różnorodnych eksperymentów dydaktycznych, których celem głównym było stałe podnoszenie jakości kształcenia młodzieży. W 1985 roku podczas posiedzenia Rady Pedagogicznej zaakceptowano zasady tworzenia tzw. klas autorskich, wzorowano się przy tym na nowatorskich rozwiązaniach z warszawskiego Liceum nr LX.

W wyniku podjętych działań, od następnego roku szkolnego wprowadzono fakultatywne zajęcia z socjologii, religioznawstwa i prawoznawstwa. W klasach autorskich ofertę edukacyjną wzbogacono o przedmioty: ochronę środowiska, wiadomości o prawie, informatykę, elementy pedagogiki z psychologią, propedeutykę filozofii. Od 1987 roku szkoła została zaproszona do Klubu Szkół Twórczych, dzięki czemu możliwe stało się zorganizowanie w I Liceum dwóch obozów naukowych: matematyczno-informatycznego oraz historycznego. Ponadto młodzież „jedynki" wielokrotnie wyjeżdżała na podobne obozy w całej Polsce, m.in. matematyczny w Karpaczu, geograficzny w Poznaniu, plastyczny w Krakowie, historyczny w Rzeszowie, biologiczny w Puławach, języka angielskiego w Rybniku, informatyczny w Szczecinie i medyczny w Łodzi.

Oddziały profilowane i spektakularne osiągniecia

Liceum lat 80. to imponujący wzrost liczby uczniów. W latach 1980-1988 istniały cztery oddziały profilowane, w 1989 oddziałów było już pięć, a w 1990 – sześć. Do szkoły w tym czasie uczęszczało od 499 do 632 uczniów. Od 1986 zaszczytną funkcję dyrektora szkoły pełnił Kazimierz Serbin. Prawdziwy przełom w dziedzinie edukacji przyniósł upadek systemu komunistycznego w 1989 roku. Reforma samorządowa przywracała prawa administracyjno-finansowe nad Liceum władzom Powiatu, a nadzór merytoryczny sprawowało Kuratorium Oświaty. Szkoła została uwolniona od zgubnego wpływu indoktrynacji politycznej na mocy zakazu prowadzenia na terenie placówek oświatowych działalności partii i organizacji młodzieżowych o charakterze ideologicznym.

Lata 90. to okres spektakularnych osiągnięć naukowych, które potwierdzały doskonały poziom jakości kształcenia w szkole. To właśnie do tego liceum uczęszczali najwybitniejsi sanoczanie, m.in.: gen. Bronisław Prugar-Ketling, dwukrotnie uhonorowany orderem Virtuti Militari oraz orderem Odrodzenia Polski, Marian Pankowski, wybitny prozaik oraz tłumacz, Janusz Szuber, wybitny poeta sanocki, członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Zdzisław Beksiński, artysta-malarz, którego prace znane są na całym świecie, Michał Walczak, reżyser teatralny, jak również Jacek Mączka, poeta, obecnie pracujący jako nauczyciel języka polskiego właśnie w tej szkole.

Doskonała kadra to skarb

Tak liczne sukcesy były zasługą zarówno zdolnej młodzieży, jak i doskonale wykwalifikowanej kadry nauczycielskiej, która zachęcała młodzież do dodatkowej pracy w ramach tzw. kółek przedmiotowych. W latach 1990-2004 na terenie szkoły odbywały się dodatkowe zajęcia m.in. z: biologii, prowadzone kolejno przez Elżbietę Zmarz, Annę Burczyk i Roberta Rybkę; wiedzy o Polsce i świecie oraz filozofii, prowadzone przez Barbarę Orłowską; języka polskiego, nad którym opiekę sprawowały Wiesława Józefczyk, Halina Drwięga, Krystyna Wojtowicz, zajęcia „żywego słowa" pod nadzorem Jacka Mączki; języka rosyjskiego, którym opiekowały się Bogumiła Krzywdzik i Maria Ryba; języka angielskiego, prowadzone przez Aleksandrę Olszewską, Danutę Penc, Agatę Kuczmę; języka francuskiego pod czujnym okiem Ireny Gubińskiej-Śnieżek; języka niemieckiego, którego uczyła Krystyna Witwicka, historii, które prowadził Andrzej Olejko, a później Piotr Kita oraz wiele, wiele innych, dzięki którym młodzież mogła pogłębiać swoje zainteresowania i rozwijać pasje.

 

W latach 1990-2004, aż 124 uczniów „jedynki" zostało wyróżnionych zaszczytnym tytułem laureata lub finalisty olimpiad przedmiotowych stopnia centralnego. Prawdziwym fenomenem stało się zajęcie w 2001 w Ogólnopolskim Rankingu Szkół Średnich czternastego miejsca w Polsce i jednocześnie pierwszego w regionie. Obecnie szkoła szczyci się tytułem „Szkoły Przyjaznej Uzdolnionym Uczniom", który w tym roku został nadany przez Podkarpackiego Kuratora Oświaty – Jacka Wojtasa. Jest to dowód tego, że od początku swej działalności I Liceum Ogólnokształcące za priorytet przyjmuje utrzymanie jak najwyższego poziomu kształcenia i wychowania. Dziś dyrektorem szkoły jest wybitny nauczyciel biologii – Robert Rybka, nasi uczniowie nadal odnoszą spektakularne sukcesy naukowe, także na arenie międzynarodowej. Warto tutaj wspomnieć m.in. o światowych sukcesach Agnieszki Grzyb i Pawła Stapińskiego – laureatów Międzynarodowej Olimpiady Biologicznej oraz o osiągnięciach Pawła Bondaruka – dwukrotnego laureata Olimpiady Literatury i Języka Polskiego.

Nauka i ogromne serca 

Od lat szkoła uczestniczy w programie FENIKS, który popularyzuje i wspomaga rozwój fizyki. W ramach projektu uczniowie biorą udział w dodatkowych zajęciach w szkole i w laboratorium Uniwersytetu Rzeszowskiego. Co kilka lat wydawany jest tomik wierszy, w którym, dzięki wsparciu Stowarzyszenia Inicjatyw Wychowawczych im. ks. Wiesława Siwca, uczniowie prezentują swój dorobek literacki na kartach profesjonalnie wydanej publikacji.

Stowarzyszenie odgrywa szczególną rolę w placówce. Jego celem głównym jest wspomaganie rozwoju talentów sanockiej młodzieży. Instytucja wspiera wszelkie inicjatywy uczniów, udziela finansowej pomocy tym, którzy jej najbardziej potrzebują oraz zajmuje się działalnością charytatywną na rzecz biednych rodzin.

Co roku, około 6 grudnia, uczniowie wcielają się w role świętych mikołajów, którzy wraz z całym swym orszakiem dostarczają upominkowe paczki do domów biednych dzieci z Sanoka i okolic. Na rzecz tej akcji co roku organizowany jest Koncert Charytatywny, podczas którego uczniowie mogą zaprezentować na scenie swoje umiejętności, talenty i zainteresowania.

Teraźniejszość

Obecnie szkoła kształci w trybie dziennym. Oprócz przedmiotów obowiązkowych uczniowie uczestniczą w zajęciach fakultatywnych (sześć godzin zajęć w klasie drugiej i osiem w klasie trzeciej) z rozszerzonym programem z:

biologia, chemia, fizykabiologia, chemiamatematyka, fizykamatematyka, geografiajęzyk polski, historia, wiedza o społeczeństwiejęzyk polski, historia, język angielskijęzyk polski, biologiahistoria, wiedza o społeczeństwie

I L.O. od kilku lat uczestniczy w programie wymiany młodzieży. Co roku szkołę odwiedzają uczniowie z francuskiego miasta Chambery. Dzięki temu sanocka młodzież nawiązuje nowe zagraniczne znajomości, szlifuje swoje umiejętności lingwistyczne, a także godnie prezentuje kulturę swojego kraju. Na chwilę obecną trwają przygotowanie do przyjęcia grupy licealistów z Niemiec.

 

 

reklama
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
Komentarze (0)

Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.

Wczytywanie komentarzy
reklama