Przyczyny powstawania bielactwa
Bielactwo to schorzenie występujące u ok. 1 proc. populacji. Przyczyny tej choroby nie są w pełni znane. Najczęściej jako powód wystąpienia bielactwa nabytego wymienia się:
- zaburzenia układu nerwowego,
- czynniki genetyczne,
- zaburzenia immunologiczne,
- czynniki środowiskowe.
Bezpośrednią przyczyną bielactwa jest brak dostatecznej ilości melaniny, która odpowiada za kolor skóry.
Dodatkowo warto wspomnieć o bielactwie kiłowym. To jaśniejsze plamy występujące na twarzy lub karku w przebiegu kiły. Z kolei bielactwo wrodzone to rzadka choroba genetyczna, w której przebiegu, poza jasną skórą i włosami, charakterystyczny jest słaby wzrok, a nawet ślepota. Czasem towarzyszą im choroby słuchu.
MIT 1: Wszyscy chorzy na bielactwo to albinosi
Chorzy z bielactwem wrodzonym rzeczywiście mają zwykle charakterystyczną jasną skórę i włosy. Warto jednak wspomnieć o bielactwie wrodzonym częściowym, które objawia się podobnie jak nabyte – jaśniejszymi plamami na skórze. Bielactwo nabyte może mieć różny przebieg. U niektórych chorych ogranicza się do niewielkich plam w niewidocznych na co dzień miejscach. U innych w związku z jasną karnacją przebarwień praktycznie nie widać.
MIT 2: Bielactwo to tylko choroba skóry
W przypadku bielactwa wrodzonego poza jasną skórą obserwuje się też liczne zaburzenia wzroku - od łagodnych po poważne. Poza tym jasne są włosy, a oczy pod kątem mogą sprawiać wrażenie czerwonych.
W bielactwie nabytym objawem towarzyszącym może być przedwczesne siwienie, łysienie i powstawanie znamion Suttona. To jednak tylko objawy zewnętrzne. Poważniejsze są związane z nieprawidłową produkcją przeciwciał choroby wewnętrzne, takie jak nadczynność tarczycy czy Hashimoto. Inne występujące stosunkowo często objawy to cukrzyca czy niedokrwistość, a także rzadka choroba Addisona. Zdarza się, że bielactwo pojawia się u chorych na czerniaka złośliwego jako objaw uboczny. Z badania przeprowadzonego w 2013 roku w Turcji wynika, że u 9,1 proc. chorych na celiakię wykryto również bielactwo.
MIT 3: Bielactwo to choroba wrodzona
Albinizm to rzadka choroba wrodzona, jednak już bielactwo nabyte może się pojawić na każdym etapie życia. Najczęściej diagnozowane są dzieci i młodzież – to ok. połowa przypadków. Również bielactwo kiłowe może pojawić się na każdym etapie życia.
MIT 4: Bielactwa nabytego nie da się leczyć
Do niedawna nie można było mówić o leczeniu bielactwa. To się zmienia wraz z upowszechnieniem się laseroterapii. Od tej pory da się precyzyjnie usuwać ogniska choroby od tych niewielkich po takie obejmujące nawet 30 proc. powierzchni ciała. Technologia laserowa jest stale usprawniana, a skokowy wzrost skuteczności nastąpił w ciągu ostatnich kilkunastu lat, dlatego można liczyć na wzrost skuteczności terapii w najbliższym czasie. Pacjenci przebywający pod stałą kontrolą lekarską mogą liczyć też na lekoterapię, która opiera się na analogach witaminy D czy sterydach. Obecnie coraz częściej akceptowane jest podejście, w którym zamiast zmieniać kolor skóry u chorych, psychologowie pracują nad zmianą ich podejścia do choroby na akceptację.
MIT 5: Bielactwo dotyka tylko osoby o ciemnym kolorze skóry
U takich osób bielactwo nabyte jest bardziej widoczne, jednak dotyka osoby wszystkich ras i kolorów skóry. Według danych zebranych na Amrita Viswavidyapeetham University w 2015 roku statystycznie najwięcej przypadków jest w Indiach i Meksyku. Jednak przy ilości chorych szacowanej na 0.25-2.5% populacji trudno mówić o znaczącej przewadze w tych krajach. Ciemna karnacja u przedstawicieli tej populacji może też mieć wpływ na statystyki. Osoba o jasnej karnacji z niewielkimi zmianami pigmentacyjnymi może ich nie zauważyć lub nie zgłaszać do lekarza.
MIT 6: Dieta i styl życia mają wpływ na przebieg i powstawanie bielactwa
Ten mit może mieć kilka przyczyn. Po pierwsze, w anglojęzycznym internecie sporo jest źródeł przeznaczonych dla czytelników z krajów rozwijających się, jak Indie czy niektóre kraje Afryki, w których wciąż pokutują przekonania na temat wpływu diety na powstawanie bielactwa. Zazwyczaj mowa w nich o tym, że bielactwo wywołuje picie dużych ilości mleka lub jedzenie cytrusów. Drugim źródłem mitu może być fakt, że bielactwo nabyte, podobnie jak celiakia (nietolerancja glutenu), to choroby autoimmunologiczne, które czasem występują jednocześnie. Nie oznacza to jednak, że jedna prowokuje powstawanie drugiej.
Wreszcie stres czy uczulenie na określone produkty to czynniki zaostrzające przebieg innych chorób skóry, które można pomylić z bielactwem nabytym, jak atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca.
Mit 7: Bielactwo nabyte ma związek z innymi chorobami skóry
Mimo podobnej nazwy, bielactwo nabyte nie ma związku z bielactwem wrodzonym. Albinizm to choroba polegająca na braku melaniny w skórze, podczas gdy bielactwo nabyte wynika z niedostatecznej produkcji melaniny. Bielactwo nabyte nie ma też związku z powstawaniem łuszczycy czy raka skóry.
W chwili obecnej na całym świecie prowadzone są badania kliniczne nad nowymi lekami i terapiami w bielactwie. Takie badania prowadzi również Centrum Medyczne Synexus. Na bezpłatne konsultacje zapraszamy osoby z postawioną diagnozą bielactwa od 12. roku życia.
