Przemierzając Bieszczady Wielką Obwodnicą Bieszczadzką bardzo chętnie zatrzymujemy się na punkcie widokowym zlokalizowanym tuż przy wjeździe do Lutowisk (od strony Czarnej Górnej) - przypomina portal wBieszczady.pl.
Kilka lat temu lokalny samorząd postanowił wybudować tam wygodny i duży parking. Zadbano nie tylko o miejsca do zaparkowania samochodów i autokarów, ale także o ławki oraz kosze na śmieci. Znajdziemy tam również zdjęcie panoramiczne, na którym oznaczono widoczne szczyty i inne punkty geograficzne. Z punktu, przy dobrej widoczności rozpościera się rozległy widok na Bieszczady Wysokie, leżące po stronie polskiej oraz ukraińskiej. Zobaczymy Tarnicę, Szeroki Wierch, Krzemień, Bukowe Berdo, Kopę Bukowską, Halicz, Czeresznię, Czereszenkę i szczyty po stronie ukraińskiej – Starostynę, słynny Pikuj oraz wiele innych.
Oprócz górskich szczytów z łatwością można dostrzec też miejscowość Lutowiska, a w niej charakterystyczny kościół.
Fot. Marek Jurek
Kościół w Lutowiskach
Do momentu, kiedy w 1896 roku spłonęła stara cerkiew w Lutowiskach miejscowi rzymscy katolicy korzystali z niej wspólnie z grekokatolikami. W późniejszym czasie stosunki między obiema grupami wyznaniowymi popsuły się na tyle, iż rzymscy katolicy zmuszeni okolicznościami postanowili wznieść odrębną świątynię i w 1898 roku założyli komitet budowy kościoła. Jego przedstawiciele próbowali wyjednać u biskupa przemyskiego Józefa Sebastiana Pelczara zgodę na założenie parafii w Lutowiskach, lecz ze względu na niewielką liczbę wiernych uzyskali jedynie zgodę na utworzenie ekspozytury. Na przełomie XIX i XX wieku, w Lutowiskach powstała kapelania podległa parafii w Polanie. Osiadł tam wówczas ksiądz Konstanty Nestor Piątkiewicz.
Fot. wikipedia | zdjęcie zostało zrobione w sierpniu 1938 roku
Przed rozpoczęciem budowy kościoła, rzymscy katolicy postanowili wznieść tymczasową kaplicę. Próby uzyskania od grekokatolików używanej przez nich w czasie prac nowej cerkwi czasowni nie przyniosły rezultatu. Od dyrektorów okolicznych tartaków w Smolniku, Boberce, Dwerniku Lipiu i Zatwarnicy, w większości Żydów, otrzymano nieodpłatnie materiały na kaplicę. Ostatecznie została ona poświęcona w 1903 roku.
Budowa kościoła w Lutowiskach
W 1907 roku, w Lutowiskach zamieszkał ksiądz Michał Huciński, mianowany na administratora ekspozytury parafii w Polanie. Dzięki jego zaangażowaniu prace przy wznoszeniu świątyni, plebanii i cmentarza przebiegały zgodnie z planem. Na bardzo korzystnych warunkach zakupił od miejscowej żydowskiej rodziny grunt, jednak potrzeba była zbiórka pieniężna wśród parafian. Niestety nie byli oni w stanie sfinansować budowy okazałego kościoła. Z tego powodu ksiądz Huciński jeździł kwestując po Galicji. Kierował także listy z prośbą o wsparcie do monarchów europejskich. Odpowiedział mu, udzielając wsparcia finansowego, król Zjednoczonego Królestwa Edward VII.Kościół został zaprojektowany przez Stanisława Majerskiego z Przemyśla i Ludwika Baldwina-Ramułta właściciela Dwernika. Budowa rozpoczęła się 3 września 1911 roku a zakończyła przed 1923 roku, kiedy to kościół został poświęcony przez biskupa Karola Józefa Fischera.
Okres wojen
Podczas I wojny światowej, gdy przez Lutowiska przechodził front, świątynia została lekko uszkodzona, ale nie przerwało to prac przy jej wznoszeniu. Ołtarz do świątyni, wykonany w Szkole Rzeźbiarskiej Salezjanów w Oświęcimiu, został ufundowany przez biskupa Anatola Nowaka. W 1913 roku założono tutejszą parafię. W dniu 6 stycznia 1936 roku przy kościele pochowano pierwszego proboszcza parafii księdza Hucińskiego. Do 1939 roku zakupiono całość wyposażenia kościoła, który był od wewnątrz pokryty bogatą polichromią. Miał także witraże, odpowiedni parkiet i dębowe ławy. Kościół służył wiernym do 1944 roku.W latach 1944-1951, kiedy Lutowiska znajdowały się w ZSRR, kościół został zdewastowany, a jego wyposażenie rozkradziono. Mogiła księdza Hucińskiego została sprofanowana, a jego zwłoki wyrzucone z grobu. Przypadkowy Polak dokonał powtórnego pochówku kapłana.
W latach 1951-1960 kościół pozostawał opuszczony. Od 1960 do 1963 roku prowadzono prace remontowe w kościele. W dniu 27 października 1963 roku ponownie poświęcono świątynię.
Kościół parafialny w Lutowiskach wpisany został do rejestru zabytków jako dobro kultury stanowiące „jedyny przykład sakralnej architektury neogotyckiej na obszarze polskich Bieszczadów”.
źródło: parafia-lutowiska.webd.pl
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.